TRỐNG GỖ
Sản phẩm làng nghề truyền thống Đọi Tam

Làng nghề Đọi Tam, thuộc xã Đọi Sơn, thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, từ lâu đã được biết đến là cái nôi của nghệ thuật làm trống truyền thống. Đây là một trong những làng nghề cổ kính và nổi tiếng tại Việt Nam. Trống gỗ mít của làng Đọi Tam không chỉ mang đậm giá trị văn hóa dân gian mà còn là sản phẩm nghệ thuật tinh xảo, ghi dấu ấn sâu sắc trong đời sống tâm linh và các nghi lễ quan trọng của người Việt
.

Lịch Sử Làng Nghề Đọi Tam

Làng Đọi Tam được coi là cái nôi của nghề làm trống tại Việt Nam, có lịch sử từ hơn 1000 năm trước. Theo truyền thuyết, nghề làm trống tại làng bắt đầu từ thời vua Lý Thái Tổ. Kể từ khi hai anh em họ Nguyễn tại làng đã chế tác một chiếc trống lớn để phục vụ cho lễ hội cung đình. Kể từ đó, nghề làm trống truyền thống được truyền từ đời này sang đời khác, qua nhiều thế hệ người dân Đọi Tam.

Đến nay, trống gỗ Đọi Tam không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn được xuất khẩu ra nhiều nước trên thế giới. Nó góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế.

Đặc Điểm Của Trống Gỗ mít

Trống gỗ mít được làm hoàn toàn thủ công bởi những nghệ nhân lành nghề. Trống được chế tác với kỹ thuật chế tác tinh xảo và cẩn thận. Sản phẩm này mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống và tinh hoa nghệ thuật của làng nghề lâu đời. Mỗi chiếc trống không chỉ đơn thuần là nhạc cụ mà còn là một tác phẩm nghệ thuật, chứa đựng trong đó tâm huyết và tài năng của các nghệ nhân.

1. Nguyên liệu làm trống gỗ

Trống gỗ Đọi Tam thường được làm từ các loại gỗ tự nhiên quý như gỗ mít. Đây là loại gỗ có độ bền cao, khả năng chịu lực tốt và có tính cộng hưởng âm thanh tuyệt vời. Gỗ được chọn phải đủ tuổi. Gỗ không bị mối mọt và có thớ gỗ mịn, chắc chắn để đảm bảo âm thanh trống vang và trong trẻo.

Phần mặt trống được làm từ da trâu hoặc da bò. Da đã qua xử lý kỹ lưỡng để đạt được độ đàn hồi tốt nhất. Da trâu hoặc bò được căng đều trên thân trống bằng các chốt hoặc dây đai, tạo ra âm thanh vang dội và đều đặn.

2. Kỹ thuật chế tác

Quá trình làm trống Đọi Tam bao gồm nhiều công đoạn thủ công tỉ mỉ. Từ việc làm tang trống, mài nhẵn bề mặt đến căng da và trang trí. Mỗi chiếc trống phải qua tay của nhiều nghệ nhân, từ việc chọn gỗ, căng da đến khâu hoàn thiện. Phải đảm bảo mỗi sản phẩm đều đạt chuẩn chất lượng cao nhất.

Điều đặc biệt là các nghệ nhân làng Đọi Tam không chỉ chú trọng đến âm thanh mà còn quan tâm đến hình thức. Trống gỗ thường được sơn màu đỏ hoặc vàng, thể hiện sự mạnh mẽ và quyền uy, đồng thời được trang trí với những họa tiết truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc.

3. Thiết kế truyền thống.

Trống gỗ mít thường có hình trụ tròn, hai đầu bọc da, cố định bằng đinh gỗ hoặc dây thừng. Một số mẫu trống cao cấp được sơn son thếp vàng, khắc họa tiết rồng, phượng, hoa sen – những hình ảnh mang đậm nét văn hóa Á Đông. Kích thước trống rất đa dạng, từ loại nhỏ gọn (đường kính 20-30cm) đến loại lớn (trên 1m), tùy theo mục đích sử dụng.

4. Âm thanh đặc trưng.

Âm thanh của trống gỗ mít là sự kết hợp hoàn hảo giữa độ vang, trầm và sức mạnh. Tiếng trống có thể thay đổi tùy theo lực đánh và cách chế tác, từ âm thanh rộn ràng trong lễ hội đến tiếng trống đều đặn trong trường học.

Các loại trống gỗ ở làng Đọi Tam

Trống gỗ Đọi Tam có nhiều loại, được sản xuất để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau trong đời sống văn hóa và tôn giáo của người Việt.

1. Trống đình chùa

Trống đình chùa là loại trống lớn, thường được sử dụng trong các nghi lễ tôn giáo tại đình, chùa. Âm thanh vang dội của trống giúp tạo không gian trang nghiêm, thiêng liêng cho các nghi thức lễ bái. Trống đình chùa thường có kích thước lớn, với thân trống được làm từ gỗ mít, còn mặt trống làm từ da trâu dày, tạo ra âm thanh mạnh mẽ và sâu lắng.

2. Trống lễ hội

Trống lễ hội là loại trống được sử dụng trong các lễ hội dân gian và các buổi biểu diễn văn hóa. Trống này có nhiều kích thước khác nhau. Trống tạo ra âm thanh sôi động, tạo không khí náo nhiệt cho các sự kiện.

3. Trống đoàn đội

Trống đoàn đội là loại trống nhỏ gọn. Trống thường được sử dụng trong các hoạt động tập thể, diễu hành, chào cờ của học sinh, sinh viên. Loại trống này có âm thanh vang và nhịp nhàng. Giúp duy trì kỷ luật và tạo không khí trang nghiêm cho các buổi lễ.

4. Trống trường học

Trống trường học được dùng trong các trường học từ trường tiểu học cho đến các trường đại học. Chúng dùng để báo giờ lên lớp, giờ ra chơi của giáo viên và học sinh.

Quy trình làm trống gỗ Đọi Tam

Quy trình làm trống gỗ Đọi Tam là một nghệ thuật, đòi hỏi sự tỉ mỉ và kỹ năng điêu luyện của các nghệ nhân.

1. Lựa chọn nguyên liệu

Đầu tiên, nguyên liệu gỗ và da được chọn lọc kỹ lưỡng. Gỗ phải là gỗ mít hoặc gỗ dổi đủ tuổi, có thớ gỗ đẹp và không bị cong vênh. Da trâu hoặc bò phải được làm sạch, xử lý cẩn thận để đạt độ đàn hồi tốt nhất.

2. Gia công thân trống

Sau khi chọn được gỗ, các nghệ nhân sẽ tiến hành xẻ tang trống để tạo thành hình dáng của trống. Công đoạn này đòi hỏi sự chính xác cao để đảm bảo độ dày của thân trống đồng đều. Đây là giai đoạn giúp âm thanh phát ra mạnh mẽ và vang xa.

3. Chế tác mặt trống

Mặt trống được làm từ da trâu hoặc da bò. Da đã qua xử lý công phu để đạt độ căng và đàn hồi tốt. Các nghệ nhân sẽ căng da đều lên thân trống. Dùng chốt gỗ hoặc dây đai để cố định mặt trống, đảm bảo tạo ra âm thanh vang dội.

4. Hoàn thiện và trang trí

Cuối cùng, trống được sơn phủ để bảo vệ bề mặt khỏi mối mọt và thời tiết. Một số trống còn được trang trí bằng các họa tiết truyền thống. Thể hiện nét văn hóa độc đáo của người Việt.

Giá trống gỗ mít hiện nay

Giá trống gỗ mít dao động tùy kích thước và mức độ gia công:

• Trống nhỏ (20-40cm): 1500.000 – 3.500.000 VNĐ.
• Trống trung (50-70cm): 3.000.000 – 4.000.000 VNĐ.
• Trống lớn (trên 80cm): 5.000.000 VNĐ trở lên.

Ưu điểm của trống gỗ mít

Trống gỗ mít được yêu thích không chỉ vì âm thanh mà còn bởi những ưu điểm vượt trội sau:

• Độ Bền Cao: Gỗ mít kết hợp với da trâu được xử lý tốt giúp trống chịu được thời tiết khắc nghiệt và sử dụng lâu dài.
• Âm Thanh Độc Đáo: Tiếng trống gỗ mít vừa mạnh mẽ, vừa ấm áp, phù hợp với nhiều loại hình biểu diễn và nghi thức.
• Giá Trị Văn Hóa: Sử dụng trống là cách bảo tồn nghệ thuật truyền thống, đồng thời thể hiện niềm tự hào dân tộc.
• Giá Thành Phải Chăng: So với trống làm từ gỗ quý như gỗ lim hay gỗ hương, trống gỗ mít có giá rẻ hơn, dễ tiếp cận với nhiều đối tượng

Ứng dụng của trống gỗ mít trong đời sống

Trống gỗ mít xuất hiện ở nhiều khía cạnh của đời sống người Việt, từ giáo dục, văn hóa đến nghệ thuật:

1. Trong giáo dục.
   Tiếng trống trường học làm từ gỗ mít đã trở thành biểu tượng quen thuộc trong ký ức của bao thế hệ học sinh Việt Nam. Tiếng trống báo hiệu giờ vào lớp, tan học hay khai giảng không chỉ mang ý nghĩa thực tế mà còn khơi gợi tinh thần học tập, đoàn kết.
2. Trong lễ hội và nghi lễ.
   Từ các lễ hội làng quê, đình chùa đến các sự kiện văn hóa lớn, trống gỗ mít luôn hiện diện để tạo không khí trang nghiêm, sôi động. Tiếng trống vang lên trong lễ rước đình, lễ cúng tổ tiên hay hội làng là âm thanh không thể thay thế.
3. Trong nghệ thuật biểu diễn
   Các đội múa lân sư rồng thường sử dụng trống gỗ mít để làm nổi bật tiết tấu, tạo sự cuốn hút và kích thích tinh thần khán giả. Âm thanh mạnh mẽ của trống kết hợp với nhịp điệu của múa lân mang đến sức sống mãnh liệt cho màn trình diễn.

Cách chọn mua trống gỗ mít chất lượng

Để sở hữu một chiếc trống gỗ mít tốt, bạn cần chú ý:

• Chất liệu: Gỗ mít nguyên khối, không ghép; mặt da căng đều, không rách.
• Kích thước: Tùy mục đích (trường học, biểu diễn, nghi lễ), chọn trống có đường kính phù hợp.
• Âm thanh: Thử đánh để kiểm tra độ vang, trầm và độ chắc chắn.
• Nguồn gốc: Mua từ các làng nghề uy tín như Đọi Tam (Hà Nam) hoặc các cơ sở sản xuất lâu năm.

Mua trống gỗ mít ở đâu uy tín?

Bạn có thể tìm mua trống gỗ mít tại các cửa hàng nhạc cụ, làng nghề truyền thống hoặc qua các sàn thương mại điện tử. Ưu tiên các đơn vị có đánh giá tốt, cung cấp bảo hành để đảm bảo chất lượng. Thế giới đồ gỗ Đọi Tam cam kết cung cấp cho quý khách các sản phẩm trống chất lượng, bảo hành dài hạn, giá cả phải chăng.

Giá trị văn hóa và tâm linh của trống gỗ Đọi Tam

Trống gỗ Đọi Tam không chỉ là một nhạc cụ mà còn mang trong mình giá trị văn hóa và tâm linh sâu sắc. Trong các nghi lễ tôn giáo, trống giúp kết nối con người với thế giới tâm linh. Âm thanh của trống vang lên trong các lễ hội mang lại cảm giác trang nghiêm, sôi động và thiêng liêng. Chúng góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa của người Việt.

Trống gỗ Đọi Tam trên thị trường hiện nay

Hiện nay, trống gỗ mít Đọi Tam không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn được xuất khẩu sang nhiều quốc gia trên thế giới. Trống Đọi Tam đã trở thành thương hiệu nổi tiếng, được nhiều người tin tưởng và lựa chọn.

Nhờ chất lượng vượt trội và thiết kế tinh xảo, sản phẩm trống từ làng nghề Đọi Tam ngày càng được ưa chuộng. Đặc biệt, với sự phát triển của du lịch văn hóa. Trống Đọi Tam cũng trở thành một món quà lưu niệm ý nghĩa dành cho du khách trong và ngoài nước.

Trống gỗ Đọi Tam là biểu tượng của sự tài hoa và tinh hoa văn hóa dân tộc. Qua hơn 1000 năm phát triển, làng nghề truyền thống Đọi Tam đã và đang giữ gìn và phát huy nghệ thuật làm trống. Làng nghề đã mang đến cho đời những sản phẩm nghệ thuật đặc sắc. Trống không chỉ là nhạc cụ mà còn là nét văn hóa đặc trưng của làng Đọi Tam.

Thông tin liên hệ:

• Email: dogodoitampro@gmail.com.
• Cơ sở sản xuất: Thế giới Đồ gỗ Đọi Tam

Rất hân hạnh được phục vụ quý khách.